Αρχαία Γίτανα

Στο δήμο Φιλιατών του Νομού Θεσπρωτίας βρίσκονται τα ερείπια μιας από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της Ηπείρου.

Γενική άποψη του οικισμού

Πρόκειται για τα Γίτανα (ή Γιτάνη), την δεύτερη χρονολογικά πρωτεύουσα των θεσπρωτικών φύλων και έδρα του Κοινού των Θεσπρωτών μετά την Ελέα.Πιθανολογείται ότι το όνομα της είναι παραφθορά της ηπειρωτικής πόλης Χυτώνη, η οποία αναφέρεται από ιστορικούς ως αποικία των Ιώνων από τις Κλαζομενές της Μ. Ασίας. Ιδρύθηκε περίπου το 330 π.Χ. στην κοιλάδα του ποταμού Καλαμά και γρήγορα έγινε από τα σημαντικότερα οικονομικά και πολιτικά κέντρα της Ηπείρου και ευρύτερα της δυτικής Ελλάδας και του Ιονίου. Η θέση του οικισμού προσέφερε έλεγχο της εξόδου του πλωτού τότε ποταμού προς το Ιόνιο πέλαγος, γεγονός που έπαιξε ρόλο στην εμπορική ανάπτυξή του, καθώς μέσω του ποταμού εξασφαλίζονταν η επικοινωνία των ανθρώπων και η διακίνηση των αγαθών προς άλλους σημαντικούς οικισμούς και πόλεις(Φανοτή, Ελίνα,οικισμός Λυγιάς και Μαστιλίτσας κ.ά.)

Αρχαία Ελίνα - Δυμόκαστρο

Λόφος και ακρόπολη

Κοντά στο χωριό Πέρδικα του νομού Θεσπρωτίας βρίσκονται ερείπια ενός παράλιου, οχυρωμένου οικισμού που ιδρύθηκε το δεύτερο μισό του 4^ου αι. π.Χ. πάνω σε ένα λόφο νότια του όρμου Καραβοστάσι.
Ο οικισμός ταυτίστηκε από τους ερευνητές με την αρχαία πόλη Ελίνα, έδρα του φύλου των Ελίνων Θεσπρωτών και από τα σημαντικότερα κέντρα της αρχαίας Θεσπρωτίας.

Το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλου Τρικάλων

Είσοδος της μονής

  

 Στα νότια του χωριού Μυρόφυλλο του Νομού Τρικάλων, κοντά στις όχθες του Αχελώου, βρίσκεται το μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου μέσα σε ένα ιδιόμορφο και εντυπωσιακό περιβάλλον. Δεν γνωρίζουμε τη χρονολογία ίδρυσής του. Οι τελευταίες σωστικές ανασκαφές στην τοποθεσία  «Βαργιάνια» ανέδειξαν μια τρίκλιτη βασιλική που σηματοδοτεί και μια αξιόλογη δράση από τα πρώτα κιόλας χριστιανικά χρόνια. Από κει, λέει η παράδοση, το μοναστήρι μεταφέρθηκε για λόγους προστασίας από τα νερά του Αχελώου στη θέση που είναι σήμερα.

Αρχαία Πασσαρώνα και ναός του Άρειου Διός.

Εσωτερικό της ακρόπολης

Η Πασσαρώνα, αρχαία πόλη της Ηπείρου, υπήρξε σημαντικό κέντρο και αρχική έδρα του Βασιλείου των Μολοσσών, μέχρι τα χρόνια βασιλείας του Πύρρου. Ιδρυτής της θεωρείται ο βασιλιάς Θαρύπας, ο οποίος στο τέλος του 5^ου αι. π.Χ. προσπάθησε να συγκεντρώσει τον αγροτικό και κτηνοτροφικό πληθυσμό των ηπειρωτικών φύλων σε οργανωμένες πόλεις. Η ανάπτυξή της ήταν σημαντική και όπως φαίνεται από τα ευρήματα ο βασιλιάς θέσπισε σοβαρές αλλαγές που βοήθησαν στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής.

Αρχαία Τέκμον (Ακρόπολη Καστρίτσας)

Η θέα από την ακρόπολη

Στην ακρόπολη της Καστρίτσας, του νομού Ιωαννίνων, αναπτύχθηκε η δεύτερη σημαντικότερη πόλη του βασιλείου των Μολοσσών στην Ήπειρο. Προς το τέλος του 5^ου αι. π.Χ. ο βασιλιάς Θαρύπας κατάφερε να συγκεντρώσει τον αγροτικό και κτηνοτροφικό πληθυσμό των ηπειρωτικών φύλων σε πόλεις, τις οποίες οργάνωσε και ανέπτυξε. Έτσι στη νότια πλευρά του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων δημιούργησε και οχύρωσε την πόλη Τέκμον, όπου έζησε η Ολυμπιάδα-μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου και η οποία πόλη του παρείχε τον έλεγχο των νότιων και ανατολικών οδών προς το εσωτερικό του λεκανοπεδίου.

Αρχαία Αμβρακία

  Στη θέση της σημερινής πόλης της Άρτας, δημιουργήθηκε και άκμασε μια από τις σημαντικότερες πόλεις-κράτη της αρχαιότητας. Η Αμβρακία, η οποία χτίστηκε κοντά στον ποταμό Άραχθο, κατοικήθηκε ήδη από τον 9^ο αι. π.Χ. από ηπειρωτικά φύλα. Τον 8^ο αι. π.Χ. οι Κορίνθιοι εγκατέστησαν στην περιοχή εμπορική βάση συνυπάρχοντας με Αθαμανούς, Μολοσσούς, Κασσωπαίους και τελικά στα μέσα του 7^ου αι. π.Χ. ο Γόργος, γιος του Κορίνθιου τυράννου Κύψελου, τείχισε την πόλη ,αφού σταδιακά εκτόπισε τους ντόπιους πληθυσμούς. Αποτελούσε μέρος μιας σειράς αποικιών που ίδρυσε η Κόρινθος στη δυτική Ελλάδα για να ελέγξει τους εμπορικούς θαλάσσιους δρόμους προς την κάτω Ιταλία.