Αρχαία Τέκμον (Ακρόπολη Καστρίτσας)

Η θέα από την ακρόπολη

Στην ακρόπολη της Καστρίτσας, του νομού Ιωαννίνων, αναπτύχθηκε η δεύτερη σημαντικότερη πόλη του βασιλείου των Μολοσσών στην Ήπειρο. Προς το τέλος του 5^ου αι. π.Χ. ο βασιλιάς Θαρύπας κατάφερε να συγκεντρώσει τον αγροτικό και κτηνοτροφικό πληθυσμό των ηπειρωτικών φύλων σε πόλεις, τις οποίες οργάνωσε και ανέπτυξε. Έτσι στη νότια πλευρά του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων δημιούργησε και οχύρωσε την πόλη Τέκμον, όπου έζησε η Ολυμπιάδα-μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου και η οποία πόλη του παρείχε τον έλεγχο των νότιων και ανατολικών οδών προς το εσωτερικό του λεκανοπεδίου.
Η Τέκμονα σε συνδυασμό με την αρχαία Πασσαρώνα στη βορειοδυτική πλευρά, πρόσφεραν εποπτεία και ασφάλεια σε όλο το λεκανοπέδιο.

 Στους πρόποδες του λόφου έχουν εντοπιστεί σπήλαια με ίχνη εγκατάστασης από την παλαιολιθική και νεολιθική εποχή, δηλαδή από το 20.000 π.Χ.

Είσοδος σπηλαίου παλαιολιθικής εποχής

Έχουν βρεθεί λίθινα και οστέινα εργαλεία, αγγεία καθώς και οστά ζώων.  Πιθανολογείται ότι τα σπήλαια αυτά αποτελούσαν καταυλισμούς για ομάδες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών.

 Στην κορυφή του λόφου δεσπόζουν τα τείχη, μήκους περίπου 3.000 μέτρων. Στο εσωτερικό έχουν ανακαλυφθεί οργανωμένα οικοδομικά συγκροτήματα και υποδομές αρχαίας κατοίκησης, που φανερώνουν ότι η ακρόπολη κατοικούνταν μόνιμα και όχι μόνο για προστασία σε περιόδους πολέμου.

           

Το εξωτερικό τείχος

Η πόλη καταστράφηκε με τον ερχομό των Ρωμαίων υπό τον Αιμίλιο Παύλο, σε ένα οργανωμένο σχέδιο καταστροφής 70 ηπειρωτικών(κυρίως Μολοσσικών) πόλεων. Σύμφωνα με τον ιστορικό Στράβωνα, κατά την κάθοδο τους από την Ιλλυρία, τα ρωμαϊκά στρατεύματα συνάντησαν και κατέστρεψαν την πρωτεύουσα των Μολοσσών Πασσαρώνα και λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα την πόλη Τέκμονα. Μάλιστα η παράδοση θέλει τον αρχηγό των υπερασπιστών Κέφαλο, να κάνει μόνος του ηρωική έξοδο και να σκοτώνεται  διαφωνώντας με την απόφαση για παράδοση της πόλης.

Άποψη εσωτερικής πλευράς του τείχους

Η Τέκμονα συνέχισε να κατοικείται μέχρι την οριστική εγκατάλειψή της τον 5^ο αι. μ.Χ. όταν και χτίζεται και προστατεύεται με κάστρο η Εύροια (τα σημερινά Ιωάννινα) από τον Ιουστινιανό, οπότε και ο πληθυσμός μετακινείται εκεί.

Από το 2010 πραγματοποιούνται εκτεταμένες εργασίες ανάδειξης του χώρου της αρχαίας ακρόπολης που περιλαμβάνουν και την διάστρωση μονοπατιών, διαμόρφωση σημείου ενημέρωσης και ανάπαυσης των επισκεπτών, με την ελπίδα σύντομα να παραδοθεί το μνημείο αποκατεστημένο.